wtorek, 26 stycznia 2016

Retro

Około godziny dwunastej zadzwoniłem dzwonkiem wiszącym na futrynie drzwi do Retro. Z wnętrza od razu zapachniało świeżą kawą i gorącym, wilgotnym powietrzem. Przez witrynę nie byłem w stanie ocenić czy w środku siedzi dużo ludzi, bo szyba cała zaparowała. Rozejrzałem się niespiesznie po sali, w międzyczasie odwieszając kurtkę na staromodny, zawalony cudzymi płaszczami wieszak. Niemal wszystkie stoliki były zajęte, ale może przy dwóch siedziała więcej niż jedna osoba. Nudno jak prawie zawsze.

Machnąłem na powitanie Markowi i zamykając powieki potwierdziłem, że zamawiam to co zazwyczaj. Zająłem miejsce przy stoliku od ściany, aby komfortowo móc obserwować co będzie działo się dziś w lokalu. Z kieszeni swetra wyjąłem książkę i miniaturowy notes z zatkniętym długopisem. Nie zamierzałem z nich korzystać, ale wygodniej było mi siedzieć bez pierdół zatkniętych w kieszeniach.


- Wiele to się tu nie napatrzysz dzisiaj. - odezwał się swoim wiecznie ponurym głosem Marek, stawiając przede mną filiżankę czarnej, aromatycznej kawy, talerzyk z wuzetką i kieliszek porto.

- Wiele się nie spodziewam. - odpowiedziałem zerkając na niego i unosząc brwi. Zawsze czułem się przy nim jak dziecko. Diabeł był wielki jak niedźwiedź i sprawiał wrażenie równie groźnego. Szkoda, że znałem go tak dobrze i wiedziałem, że w rzeczywistości jest ciepłą kluchą, roztkliwioną życiową pierdołą. Ten lokal był jego jedynym sukcesem jakim mógł się pochwalić.

Niedźwiedź wzruszył swoimi olbrzymimi barkami i oddalił się, człapiąc ciężko. Retro. Ostatnie (i jedyne) takie miejsce w tym brudnym, opuszczonym mieście, bez choćby jednej porządnej rzeki i sensownej knajpy. Tylko tu dało się wypić dobrą kawę, później znieczulić wytrawnym alkoholem i zapomnieć o Bożym świecie słuchając latynoskiego jazzu i francuskiego hip-hopu.

Pociągnąłem sowity łyk kawy, parząc sobie, jak to miałem w przeklętym zwyczaju, język. Zakląłem pod nosem i odstawiłem filiżankę na później. Wyciągnąłem wygodnie nogi i, skubiąc niezmiernie słodkie ciastko, przyglądałem się gościom kawiarni.

Mareczku drogi, już dawno przestałem oczekiwać, że w jakiejkolwiek knajpie na świecie zobaczę cokolwiek wartego uwagi. Ani stali, ani przypadkowi bywalcy w doskonałej większości nie różnili się od siebie niczym. Wpatrzeni w ciekłokrystaliczne ekraniki swoich komputerów, tabletów i telefonów wypijali na szybko kawę, przegryzali ciastem, którego smaku nawet nie zauważali i z palącą zgagą wybiegali na Piotrkowską.

Mareczku nie widywałem tu już wartych uwagi spojrzeń. Dawno przestałem szukać zjawiskowych kobiet, znających smaki pocałunków we mgle nie tylko z filmów i gotowych utopić gardła w litrach wódki mężczyzn, chętnych do wrzaskliwych rozmów, zadzierzgnięcia przyjaźni i posmakowania krwi w bijatyce nad ranem. Wszyscy stali się płascy jak ekrany, w które gapili się bez ustanku.

Skończywszy ciastko odetchnąłem głęboko i uśmiechnąłem się do dziewczyny siedzącej przy stoliku obok. Oczywiście, udała że niczego nie zauważyła, szybko wlepiając wzrok w telefon komórkowy. Ktoś wyszedł z kawiarni, wpuszczając do środka nieprzyjemne, zimne powietrze. Zadrżałem i od razu pomyślałem o popołudniu nad rzeką z butelką wina schowaną w cieniu, w środku upalnego lata. Zieleń uspokajała mnie i obdarowywała przyjemnym poczuciem, że to wszystko nie ma sensu, więc po co szargać sobie nerwy.

Wypiłem porto, na próżno polując na spojrzenia i nasłuchując rozmów, w które mógłbym się wprosić. Nic takiego nie nastąpiło, więc machnąłem Markowi, aby przyniósł mi pełny kieliszek. Tym razem nie powiedział już nic, widząc moje zobojętniałe oczy. Jak zwykle miał swoją pesymistyczną rację.


A ja, jak na złość, miałem ochotę uderzyć z kimś w dyskusję. Tym bardziej, że porto rozluźniło moje zahamowania. Jak na życzenie w drzwiach pojawił się rudy jegomość, z nieprzyzwoicie niepoukładaną brodą i komicznie kolorowym strojem.

Uśmiechnął się do Mareczka, ten przechylił głowę w moją stronę, co wywołało jeszcze większą radość u przybysza. Niedbale rzucił płaszcz na wieszak i ruszył w moim kierunku, gadając niezrozumiale, ale głośno.

Olof. Uwielbiałem tego Norwega. Poznaliśmy się właśnie w Retro i mieliśmy wyjątkowe szczęście zjawiać się w tym lokalu w tym samym czasie. Ani razu nie umówiłem się z nim na godzinę, a jednak pojawiał się za każdym razem, kiedy byłem tu i miałem ochotę na jego towarzystwo.

Rudzielec usiadł ciężko na krześle obok mnie i spojrzał pytająco. Uśmiechnąłem się szczerze i pokiwałem głową.

- Nie, Olof, nie zamawiałem jeszcze, ale z tego co widzę, to Mareczek już niesie butelkę. - powiedziałem po polsku. Niedźwiedź chwilę później postawił przed nami dwa kieliszki i flaszkę korzennej Żołądkowej. Norweg wesoło zagadnął do Marka w swoim ojczystym, tamten pesymistycznie odpowiedział w swoim ojczystym i, po obowiązkowym uściśnięciu dłoni, oddalił się od naszego stolika.



Olof miał pewną niesamowitą cechę. Otóż mimo tego, że nie mówił po polsku i ledwo kleił zdania po angielsku, był w stanie dogadać się z każdym człowiekiem na Ziemi. Zdarzało mi się przesiedzieć z nim kilkanaście godzin, gadając non stop, z krótkimi przerwami na wychylenie korzennej i dopiero w domu uświadomić sobie, że nie rozumiałem ani słowa jakie do mnie mówił.

Mimo to ceniłem sobie znajomość z tym Wikingiem. Z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że zawsze miał ochotę na jeszcze jeden kieliszek korzennej. Nie znałem drugiej tak twardej głowy i niezłomnego charakteru. Jako ogromny fan naszego lokalnego napitku, mógł wlewać go litrami, co też skwapliwie czynił. Nie zmienia to faktu, że ani razu nie widziałem go pijanego.

Drugim powodem, dla którego szanowałem Olofa jak mało kogo, był fakt, że nigdy, ale to nigdy nie obawiałem się, że pojawi się w nim ta obrzydliwa cecha, właściwa wszystkim moim polskim przyjaciołom. Zwierzałem mu się z wszelkich tajemnic, spowiadałem z największych grzechów i opowiadałem o najgorszych przewinieniach, a mimo to nie zdarzyło mu się, żeby cokolwiek wychlapał komukolwiek i, mówiąc kolokwialnie, obrobił mi dupę.

Nie będę hipokrytą, sam wielokrotnie plotkowałem na tematy innych, komentowałem, oceniałem, mniej lub bardziej otwarcie krytykowałem. Jednak nie zdarzyło mi się robić komuś z premedytacją syfu za plecami. Każdy zasmradza sobie dostatecznie dobrze swoje CV, żeby mu jeszcze w tym pomagać. Z większą satysfakcją patrzę jak ktoś sobie pierdoli życie samemu, bez wsparcia.

Po kilku kieliszkach Żołądka rozgadaliśmy się na dobre, wyganiając parę osób z lokalu, bo przecież w kawiarni powinno być jak w kościele - cicho i grzecznie. Reszta nawet czasem zerkała na ten komiczny duet jaki stanowiliśmy, ni to z zaciekawieniem, ni to z rozbawieniem. Mniejsza, sukcesem było to, że w ogóle zerkali.

Wypiliśmy flaszkę i zawołaliśmy Mareczka.

- Dobrze się czujecie w swoim towarzystwie co? - zagadnął, starając się zgrywać zirytowanego. Byłem pewien, że w rzeczywistości cieszy się, że ktoś jeszcze potrafi bawić się w starym stylu w jego lokalu.

Olof wyszczerzył zęby z satysfakcją zionąc alkoholem.

- Mareczku, dałbyś nam jakiś dobry obiadek, co? - zapytałem, ignorując jego pytanie. Westchnął ciężko, ale zgodził się. Obiadów w zasadzie tu nie podawał, ale dla stałych klientów zawsze szykował jakiś większy posiłek. Wściekał się o to niemiłosiernie, bo później musiał wysłuchiwać pretensji, że "czemu oni mogą, a my nie?", od innych gości, ale wolał nakarmić nas wbrew zasadom, niż pozwolić zwiać do konkurencji. Wielka, nieporadna pazera.

Postanowiliśmy dać sobie chwilę oddechu od picia. Olof wypatrzył jakiś znajomych i przesiadł się na chwilę do nich. Odetchnąłem z ulgą, bo już troszkę miałem ochotę zmienić towarzystwo. Na kogoś nieco spokojniejszego i bardziej polskojęzycznego.

Dopiero kiedy rudzielec poszedł sobie, zauważyłem, że jestem obserwowany. Dziewczyna, do której uśmiechałem się wcześniej, schowała telefon i czytała książkę. Hm, czytała... udawała że czyta, zerkając na mnie znad kartek. Kiedy odwróciłem głowę w jej kierunku, schowała się oczywiście za literami. Przyjrzałem się okładce, bo wydawała mi się dziwnie znajoma. Wzrok miałem lepszy bez butelki wódki w czubie. Z trudem poukładałem słowa w całość. "Słońce też wschodzi" przeczytałem na głos i zaśmiałem się ostentacyjnie.

Speszona dziewczyna mimochodem zerknęła w moim kierunku. Wykorzystałem ten moment i pokiwałem jej, żeby podeszła do mojego stolika. Początkowo udawała, że nie wie, że chodzi o nią, ale kiedy zawołałem "No chodźże tu wreszcie." podniosła się z krzesła i niepewnie zbliżyła się do mnie.

Uśmiechnąłem się pogodnie, widząc jej przerażone spojrzenie. Skierowałem oczy na książkę leżącą na moim stoliku. Podążyła za moim wzrokiem. Teraz ona się zaśmiała, widząc że obecnie oboje czytamy tego samego Hemingway'a.

Mareczek tym razem się mylił. Napatrzę się dziś, niedźwiedziu, napatrzę...


środa, 6 stycznia 2016

Zjazd

Marzyłem sobie. Kto mnie zna ten wie, że jestem marzyciel. Toteż marzyłem sobie.

O czym?

Och, przede wszystkim to o swoim kąciku na Ziemi. O spokoju, cieple, dachu nad głową i lodówce, z której nie wyjada moich smakołyków cała rodzina. O niezależności. Tym bardziej nakręcałem się w tym kiedy poznałem Ciebie. Bo chociaż dzisiaj mówimy, że miało to ogromny urok, to w duchu oboje mieliśmy dosyć chowania się po kątach, kombinowania, ściemniania i tłumaczenia. U siebie to u siebie, koniec.

Marzenia się spełniają, więc robiłem wszystko, żeby osiągnąć ten cel. Próbowaliśmy daleko stąd, nie udało się - trudno. Jakiś czas później zaczęliśmy walczyć o to za wszelką cenę. Próbowaliśmy u Ciebie, siłą rzeczy musieliśmy spróbować u mnie. Było lepiej, ale to nie to samo. W końcu zdecydowaliśmy się wynająć swój kącik.

To było coś! Mieszkanie takie jak chcieliśmy, klimatyczne, na wysokim piętrze, w super miejscu. Wszystko doskonale, tylko szkoda, że nie nasze. Zżerała nas przyziemność, czyli kasa, kasa i jeszcze raz kasa. Nawet jak w końcu jakoś tam stanęliśmy na nogi, to i tak wszystko było lepione na styk.

Dość tego! Okej, bez pomocy Taty nie byłoby nic, ale nie ważne jak, ważne że do celu! Udało się. Wylądowaliśmy na swoim! Całkowicie swoim!

Marzenie się spełniło...

Hm. Gdyby spojrzeć na życie z pewnej perspektywy, to można je porównać (pogoda za oknem zachęca) do zjeżdżania, dajmy na to, na sankach. Dzień po dniu, minuta po minucie, płynie sobie to wszystko, stare zostaje z tyłu, nowe rysuje się gdzieś w oddali. W zwyczajnej codzienności wlecze się to wszystko tak niemiłosiernie wolno, że ciężko określić, czy nadal jest się w ruchu, czy już się stoi. I to jest fajne, łatwiej kontrolować tor jazdy, kiedy jedzie się powoli.

Fajnie mieć lejce w rękach, co? Kontrolować każdy, najdrobniejszy nawet skręt, pilnować czy prędkość jest odpowiednia i czy nie zaskoczy nas zaraz jakaś sosna, na której się rozkwasimy. Problem zaczyna się wtedy, kiedy za zakrętem, sanki przechylają się gwałtownie i zaczyna się szalony pęd. Bez szans na ogarnięcie co się dzieje wokoło, przy diabelskiej prędkości.

Zazwyczaj zaczyna się wtedy odruchowo zapierać nogami, rękami, wszystkim. Byle tylko zwolnić. Byle odzyskać kontrolę. Zazwyczaj po drodze idzie zdrowo się poharatać. To już nie jest takie fajne.

Rok temu o tej porze zjeżdżałem w dół, niemalże z pionowej góry. To jest coś co nie przestanie mnie nigdy zadziwiać. Kiedy w życiu zdarza się coś naprawdę innego i niespodziewanego, czas, wszystko, nabiera takiego rozpędu, że na ma szans ogarnąć się o co chodzi. Często po roku od jakiegoś wydarzenia łatwiej mi zrekonstruować jego przebieg, niż 24 godziny po.

Rok temu wszystkie marzenia zaczęły gnać razem ze mną, prosto ku twardej ziemi. Jeśli doszłoby do upadku - wszystko potłukłoby się w drobny mak. Nie zostałaby ani odrobinka. Koniec myśli o rodzinie, domu, spokoju, bezpieczeństwie i dłubaniu kolejnych marzeń.

Zwiałem z Łodzi do Spały. Musiałem to wszystko obejrzeć dystansu, przyjrzeć się na spokojnie, ocenić na chłodno. Wiecie do jakiego wniosku doszedłem? Że moje sanki zacząłem hamować dużo wcześniej. Jadąc i tak wolno, chciałem zwolnić jeszcze bardziej i jeszcze i jeszcze, najlepiej tak żeby stanąć w tym punkcie i nie zmieniać nic. Tylko, że tak się nie da. Czas płynie, życie płynie. Nie oszukam tego, choćbym nie wiem jak próbował.

Wiecie po co to piszę? Bo w pierwszej chwili chciałem odpuścić. Wziąć swoje sanki i zmienić górkę, z której zjeżdżam. Ot tak, po prostu. Dla świętego spokoju.

Dzisiaj nie drażni mnie bardziej nic, od tego jak widzę, że ktoś próbuje się poddać. Odpuścić marzenia, plany, pomysły i oddać się tej kleistej, obrzydliwej, nudnej monotonii szarej codzienności, z głową zamkniętą w ciasnym pokoju, bez okien i dostępu do powietrza.

Lekarstwem na nazbyt pędzące sanki okazało się dla mnie być... rozpędzenie ich jeszcze bardziej. Odepchnąłem się kilka razy mocniej i dzisiaj gnam jak wariat, chociaż zupełnie nie mam pojęcia dokąd mnie to doprowadzi. Zajebiste uczucie.

A marzenia? Dopiero dzisiaj się spełniają. Tym bardziej, że kilka trzeba było zweryfikować. Bo marzyłem zawsze o mieszkaniu, a tak naprawdę potrzebowałem domu. I ten dom mam dopiero teraz. Dopiero teraz mam kącik, który jest rzeczywiście mój, nawet mój ulubiony Hłasko zerka na mnie z obrazka na ścianie. Wreszcie mam spokój, który tak sobie cenię, tę oazę z dobrą muzyką i ambitną książką. No i mam wreszcie swoją rodzinę, taką której jestem głową. Póki co jest nas tylko dwoje (plus kot :)), ale zaraz pojawi się trzecie. Cudowna sprawa.

Wreszcie czuję się jak facet. Odpowiedzialny za to co robi, pracujący nie tylko na swoje dobro, ale też nie zapominający całkowicie o sobie. Nadający rozpędu, kiedy warto przyspieszyć, hamujący, kiedy trzeba zwolnić, dla bezpieczeństwa.

Rok temu waliłem pięściami w poduszkę, ze łzami w oczach, ogarnięty poczuciem znienawidzonej bezsilności. Dziś budzę się co rano i czuję jak oczy świecą się z zajawki, bo na bank czeka mnie coś niezwykłego. I nie chodzi wcale o wydarzenie, o którym można by napisać poczytną powieść. Dziś zadowala mnie błysk w oku i szeroki uśmiech po długim leżeniu pod kołdrą o poranku.

Sanki niech pędzą, ja już nie zamierzam się zapierać.