niedziela, 30 sierpnia 2015

Zastanów się dwa razy, czy wiesz co to "szary", czyli parki. (Miasto zasadom wbrew cz. 6)

"Brudna, szara Łódź" to bodaj najbardziej wyświechtane, a na pewno najbardziej stereotypowe określenie mojego miasta jakie kiedykolwiek powstało. Pogląd, że nie ma tu nic więcej poza kupą betonu, fabrycznymi kominami i smogiem, jest równie niesprawiedliwy, co w żaden sposób nieuzasadniony. Nawet z historycznego punktu widzenia trudno zgodzić się ze wspomnianym na początku zdaniem, bo większość zielonych obszarów o jakich za chwilę przeczytasz powstała w czasach kiedy przemysł, nomen omen, kwitł tutaj gęsto i okazale.

Ba, częstokroć przedsiębiorcy sami poświęcali tereny których byli właścicielami, żeby założyć na nich parki, ku uciesze swojej i robotników. Fakt faktem - zazwyczaj były to nadrzeczne obszary, bezużyteczne dla przemysłu, ale już bez przesady z marudzeniem. Tym bardziej, że łodzianie kochają swoje parki, uwielbiają spędzać w nich czas i skrzętnie walczą o każdy centymetr zieleni jaki tylko jest zagrożony na rzecz paskudnego asfaltu i obrzydliwego betonu.

Park Źródliska II, dawniej ogród przy siedzibie Karola Scheiblera.
Choćby ostatnia akcja, związana z przebudową trasy W-Z. Zaistniała obawa, że wykończenie trasy będzie całkowicie betonowe, zimne i "autostradowe". Naciski na Urząd Miasta spowodowały, że zdecydowano o udekorowaniu drogi licznymi "ruchoodpornymi" roślinkami.

Rzeczywistość jest taka, że w tej brudnej, szarej Łodzi o wiele więcej zielonego niż szarego!

Dociekliwy zażąda dowodów. Pozwolę sobie wykorzystać dwa. Pierwszy to mapka, zaczerpnięta z Intersitu, na której usunąłem wszystkie warstwy poza terenami zielonymi i granicami dzielnic.

Łódzka zielień, źródło: http://mapa.lodz.pl/
Wydaje mi się, że trochę tego jest. Gdyby zgrupować wszystkie te obszary w jednym miejscu, to podejrzewam, że zapełniłyby całą dzielnicę, na przykład takie Bałuty. Według danych miejskich obszary zielone to jakieś 30% powierzchni miasta! Nie można zapomnieć, że w takich statystykach nie ujmuje się drzewek rosnących przy ulicach, osiedlowych skwerków i pracowniczych ogródków działkowych. Wychodzi na to, że sporo tej zieleni w mieście szarości.

Oczywiście nie każdego mapka może przekonywać - ot, same Łagiewniki zajmują ogromną część miasta, a dużo jest pustych przestrzeni chociażby na Widzewie. Może w takim razie zapoznamy się z listą łódzkich parków i skwerów?

Łagiewniki, wejście do rezerwatu "Las Łagiewnicki".
Zdrowie, Poniatowskiego, Bp. Klepacza, Skwer Linkego, Skwer przy pl. Hallera, Na Brusie, Sielanka, Wenecja, Reymonta, Dąbrowskiego, Legionów, ZUS, przy ul. Leczniczej, przy Pięknej (swoją drogą park w miejscu cmentarza, polecam na randkę... nie, nie z wampem, z wampirem ;)), Skwer Św. Maksymiliana Marii Kolbego, Skwer Dubaniewicza, Przy Konnej, Stawy Jana, Stawy Stefańskiego, Rudzka Góra, Młynek, 3 Maja, Rozrywkowy, Widzewski, Źródliska I i II, Nad Jasieniem, Podolski, Kilińskiego, Na Stokach, Górka Widzewska, Źródła Olechówki, Staszica, Moniuszki, Sienkiewicza, Matejki, Skwer im. Związku Strzeleckiego "Strzelec", Skwer przy POW, Skwer Powstania Węgierskiego 1956 roku, Andrzeja Struga, Szarych Szeregów, Staromiejski, Julianów, Helenów, Żeromskiego, Małogoskie Pole, Park Kielecki, Andersa, Piastowski, Plac Piastowski, Przy Hipotecznej, Skwer Olszynki Grochowskiej, Skwer Gdański, Park Ocalałych i lasy komunalne: Ruda Popioły, Łagiewnicki, Uroczyska: Lublinek, Augustów, Opolska-Beskidzka, Żabieniec, Harcerski Las, Helenówek, Feliksin, Zjadowa, Przy Rudzkiej, Zakładowej i Olechówce. I Ogród Botaniczny, teren przecież zielony, chociaż ani to park, ani las!

Uf.

Przepisałem dla Was wszystkie z www.zielonalodz,pl i, przyznam szczerze, co najmniej 1/3 nie znam. Wydaje mi się też, że brakuje kilku, albo zostały potraktowane "zbiorczo" (jak 3 Maja i Baden-Powella). Mniej więcej wychodzi tego łącznie z 70 obiektów!

Młynek.
Tak patrzę teraz, że muszę jeszcze sporo nadrobić w tematyce łódzkich parków, a... zielony w tym temacie raczej nie jestem. Jeśli więc ktoś uważa, że w Łodzi to szaro i brudno to polecam wycieczkę po parkach. Samo "zaliczenie" chociaż połowy w kilka dni będzie sporym wyzwaniem, a nie można zapomnieć, że - jak to w Łodzi - każdy park skrywa masę niespodzianek, niespotykanych obiektów i fascynujących historii. Można by cały urlop spędzić wędrując po łódzkiej zieleni, gwarantuję!

Park Sienkiewicza. Estetycznie mnie nie powala, ale ile tu kryje się tajemnic!
Żeby nie zostać gołosłownym - opiszę Wam kilka moich ulubionych. To moje subiektywne top 5, nie znaczy więc, że wrzucam "The Best of...", bo musiałbym wybrać chyba ze dwadzieścia, a tego by nikt nie przetrzymał. I tak już przesadnie się rozpisuję, jak zwykle zresztą ;). Zresztą przy okazji chcę się podzielić moimi skojarzeniami i wspomnieniami z danym parkiem.

1. Helenów.

Jeden ze stawów w Helenowie...
Mój absolutny, bezwarunkowy numer jeden. Nie jest ani największy, ani nawet najładniejszy. Nie ma w nim Bóg wie jakich atrakcji. Kilka alejek, kilka stawów i pseudoromantyczna "grota". Dla mnie to jednak bodaj najważniejsze miejsce z czasów wczesnego dzieciństwa, czyli mniej więcej do 7. roku życia. Dlaczego?

Mieszkaliśmy niedaleko, przy Sterlinga 12 i do Helenowa było najbliżej. Pamiętam jak ogromne wrażenie wywierały na mnie te strome zejścia do stawów, przecudna aleja wzdłuż KS "Społem" (zresztą sam tor kolarski w klubie też był dla mnie czymś wyjątkowym), czy zbieranie kasztanów i wszelakich kolorowych liści na jesień. Swoją drogą jesienią łódzkie parki wyglądają najcudniej, więc jest teraz dobry moment na to żeby je odwiedzić ;).

...i kolejny, a wszystkie urocze!
Co dzisiaj mnie tam urzeka? Cisza. Jak w całej tamtej okolicy ta tajemnicza cisza. Czemu tajemnicza? Bo to niby centrum, sama esencja Śródmieścia, a jednak zawsze jest tam stosunkowo cicho jak na takie miejsce. Helenów jest absolutną enklawą tej ciszy, usytuowany w dolince Łódki, więc tym bardziej odgrodzony od miejskiego gwaru. Naprawdę nietrudno zapomnieć tutaj, że się jest w Łodzi, pośród tego całego zgiełku i pędu śródmiejskich ulic.

Grota miłości, he he ;)
2. Park Poniatowskiego.

Głowna aleja w Poniatowskim.
Kwintesencja miejskiego parku, niejednorodny, o wielu różnych obliczach i zakamarkach, doskonały zarówno dla miłośników biegania, matek spacerujących z wózkami, młodych par szukających zacisza, aby oddać się gorącym pocałunkom czy grupek lubujących się w plenerowym imprezowaniu. I nikt nikomu nie wchodzi na głowę!

W Poniatowskim nikt sobie w paradę nie wchodzi ;).
Już sam ogrom parku na to pozwala, ale też fakt, że każda część "Poniatowskiego" jest inna. Są i rozległe łączki i tajemnicze niby starożytne "świątynki" i mostek zakochanych i szerokie, przyjemnie oświetlone aleje. Znajdzie się tu też takie niecodzienne atrakcje jak... cmentarze, budynek szkoły, a nawet klub tenisowy. No i oczywiście, troszkę zabawny, ale warty wspomnienia labirynt z żywopłotu.

Obelisk na jednym z dwóch cmentarzy żołnierzy radzieckich.
"Labirynt" z żywopłotów. Uwaga - rozczarowanie! To nie tu kręcili czwartą część Harrego Pottera...

Nowa moda, czyli znajdź chociaż centymetr mostu i powieś na nim kłódkę...
Wspominałem już, że jesienią w łódzkich parkach najpiękniej?
 Tutaj też mam masę wspomnień z dzieciństwa, szczególnie że "Poniatowski" kojarzy mi się z czymś wyjątkowym. Pojawialiśmy się tam zazwyczaj w wolne niedziele, tak jakby było to miejsce odświętne. Zresztą dużo później sam wpadałem tutaj świętować - z moimi znajomymi z czeciej ef z liceum to właśnie tutaj, skryci na łączce, między drzewami, świętowaliśmy zakończenie szkoły i "odbębnienie" matur. I w końcu - ostatnimi czasy sporo razy zaglądaliśmy tam wieczorami z Dominiką, gawędząc na ławeczkach, w alejce która mnie kojarzy się z Nowym Jorkiem, w którym nigdy nie byłem ;).

Alejka "nowojorkska" ;).
3. Zdrowie.

Aleja gen. Orlicz-Dreszera w parku na Zdrowiu. Zwróćcie uwagę na zapalone latarnie, zdjęcie robiłem ok. 16 :).
Już sama nazwa sugeruje, że miejsce to od dawien dawna odgrywało ważną rolę w życiu łodzian. Jak zwykło się mawiać - jedziemy po zdrowie na Zdrowie, stąd potoczna nazwa parku. O.S.T.R. zastanawiał się w jednym ze swoich kawałków "Czemu ten las to park od słowa zdrowie?" i trochę miał w tym racji. To bodajże najbardziej dziki z łódzkich parków. Nie oznacza to, że jest cały zachaszczony i zaniedbany. Po prostu drzewostan, alejki, wszystko sprawia wrażenie jakby zostało tylko nieco uporządkowane od czasów kiedy rosła tu puszcza.

Lasopark na Zdrowiu.
 Park jest gigantyczny, więc jest w nim masa miejsc, w których można odpocząć od miejskiej rzeczywistości i wszechobecnych ludzi. Szczególnie w tej części na południe od ul. Konstantynowskiej. Tym bardziej, że większość ruchu kumuluje się wzdłuż alei przy której znajdują się Lunapark, stawy oraz zoo. Głębiej w park zapuszcza się dużo mniej osób.

Żywej duszy nie ma! Takie miejsca lubię!
Tym bardziej, że, poza mieszkańcami Retkinii, łodzianie mają do parku dość daleko, a dojazd jest utrudniony, bo raptem dwiema liniami tramwajowymi i wiecznie zakorkowaną Konstantynowską. Trudno się dziwić więc, że kiedy już ktoś się tam wybiera, to w te najpopularniejsze punkty.

Wejście do zoo...
...i nieśmiertelne w Łodzi korki, nawet w środku parku!
 Sam zresztą też tak robię, więc najwięcej wspomnień ze Zdrowia mam oczywiście z zoo. Nie jest to tak powalający obiekt jak choćby we Wrocławiu, ale ma swój kameralny urok. Ze Zdrowia pamiętam też bieganie za piłką pod... Pomnikiem Czynu Rewolucyjnego, gdzie można było się wyszaleć, ze względu na dużą, pustą przestrzeń. Ostatnimi czasy lubimy wyskoczyć z Dominiką nad stawy, mamy tam swoje ulubione miejsca na "leżing i smażing", chociaż moje ostatnie wizyty w ramach tworzenia dokumentacji fotograficznej odkryły przede mną nowe miejscówki, więc może uda mi się w końcu przełamać ten schemat głównej alejki ;).

Pomnik Czynu Rewolucyjnego.

Sielankowa polana, do której niełatwo trafić!
Kolejne oblicze Zdrowia - tym razem przy rezerwacie Polesie Konstantynowskie.
 4. Park 3 Maja - Baden-Powella.

Park Baden-Powella.
Oficjalnie są to dwa parki, ale wątpię, że w Łodzi jest ktokolwiek kto o tym pamięta. Obecnie wydaje mi się, że stracił trochę na popularności, ale czemu się dziwić, skoro w koło jeden wielki plac budowy. Pewnie po zakończeniu tych wszystkich uciążliwych remontów znów stanie się chętnie odwiedzany.

Każda z części jest nieco inna. Park 3 Maja jest zdecydowanie bardziej dziki, kameralny, "leśny". Dużo tu wijących się między drzewami ścieżek, zachęcających do siebie miłośników ciszy i spokoju. Natomiast park Badem-Powella jest zdecydowanie bardziej zorganizowany, "rekreacyjny". Całość tworzy fajnie uzupełniającą się kompozycję, a śmigające na rowerkach dzieciaki nie wjeżdżają pod nosy rozmyślających na ławeczkach emerytów (zazwyczaj ;)).

Tak gdzieś tu właśnie wykuwał się niespełniony talent kolarski, czyli ja...

...a kilka kroków dalej tajemniczy park 3. Maja.
No właśnie - na rowerkach. Tak mi się kojarzy, że to właśnie tutaj zdzieraliśmy sobie z siostrą kolana i łokcie próbując utrzymać się na naszych małych, dwukołowych monstrach. Podobnie jak w "Poniatowskim" tu też wydaje mi się, że bywaliśmy odświętnie i każda wizyta to było wydarzenie.

Fontanna w parku 3. Maja.
Zresztą dwa (a w zasadzie to trzy, zależy jak liczyć ;)) duże wydarzenia miały miejsce na boiskach w parku Baden-Powella i cieszę się, że miałem możliwość w nich uczestniczyć. Pierwszym (lub pierwszymi dwoma ;)) były dwie edycje festiwalu hip-hopowego "Outline Colour Festival". Rewelacyjne imprezy, niezapomniane koncerty, rewelacyjny klimat tamtejszych plenerów, coś wspaniałego. Nie wiem czy bardziej utkwiło mi w pamięci zbieganie do torów prowadzących na Fabryczny w ramach skrótu i poharatanie nóg jak po ataku nożownika, czy przepychanie się z Dominiką do pierwszego rzędu, udając imprezowych fotografów ;).

Ach te koncerty, ach te mecze! To właśnie tu!
Drugie wydarzenie to turniej piłkarski kibiców Widzewa, w którym miałem okazję grać i reprezentować osiedle Ustronie, na jakim do niedawna mieszkałem. Fajna sprawa, tym bardziej, że doczłapaliśmy się do najniższego stopnia podium, zaskakując wszystkich łącznie z nami samymi ;). A ile było radości z wygranej dzięki temu zgrzewki piwa, ho ho! :)

5. Stawy Jana.

Stawy Jana już po liftingu i doposażeniu. A wycieczka nie chciała się słuchać uroczej opiekunki ;).
Miałem dylemat co tu wrzucić - czy Stawy czy park Źródliska. Uznałem jednak, że więcej wspomnień mam z obiektem chojeńskim, więc opiszę Stawy.

Miejsce do kultowe dla całego osiedla, jak się okazuje popularność ma nawet wśród przyjezdnych z Dolnego Śląska czy Podkarpacia, którzy osiedlili się na Chojnach. Złośliwy powie, że ciężko żeby było inaczej, skoro to jedyne takie miejsce w okolicy, ale złośliwy niech się gryzie, bo to miejsce tak czy siak wyjątkowe!

Duckfeeding, czyli co łodzianie robią z niezjedzonym chlebem.
Staw dodaje uroku całemu parkowi. Dzika południowa część daje schronienie "rozmyślaczom" i zakochanym, więc można dziękować MOSiRowi, że nabudowali tam alejek, które popsuły dawny klimat. Północna część to oaza rekreacji, grillowania i, nie oszukujmy się, piwkowania. Można tu pograć w siatkówkę plażową, obecnie na Orliku także w piłkę i w kosza, zimą "odpalane" jest lodowisko, są także skatepark i open-air siłownia :), a na deser wypożyczalnia sprzętu wodnego i kąpielisko (bleee). Na plaży wieczorami zbierają się całe grupki ludzi, bynajmniej nie po to żeby (cytując funkcjonariuszy łódzkiej Policji) oglądać nocą kaczki. Wszyscy są zadowoleni.

Dzika, kameralna, południowa część parku. Szkoda, że między drzewami pobudowali "autostrady"...
Ilość wydarzeń jakie przeżyłem w tym miejscu jest tematem chyba na całą książkę, swego czasu spędzałem tutaj z ekipą dosłownie KAŻDY wieczór. Mieliśmy swoją miejscówkę przy dawnym lodowisku (to miejsce gdzie teraz stoi Orlik) i racząc się złocistym trunkiem odwalaliśmy różne mądrzejsze i głupsze akcje (z "oprawą meczową" z zimnych ogni włącznie...). Do historii przejdzie impreza na której pojawiło się, bagatela, ponad 100 osób. To były czasy... ;).

Dla głodnego knajpka w klimatycznym dworku.

I dla młodszych i dla starszych!
Plenerowa siłownia, a w tle Orlik.
 Podobnych historii, zwierzeń i opisów mógłbym wrzucić tu jeszcze ze trzy razy tyle. Osobiście mam więcej do wspominania z łódzkimi parkami, niźli z Piotrkowską. Niech więc każdy, kto uważa Łódź za brudnego, betonowego gniota ma się na baczności! Nie dość, że nie ma już w rękawie żadnych argumentów, to jeszcze będzie mieć do czynienia ze mną! A ja go już w takie miejsca zabiorę, że mu... serducho zapłonie miłością do łódzkiej zieleni!

Gdzie ten szary, gdzie ten szary... a! Jest! Ścieżka jest szara!

1 komentarz: